EMEKLİLİK İŞLEMLERİ
Ülkemizde en önemli kriterlerden biride emeklilik için planlama yapılırken, konuya hakim olmayan yada bilgi kirliliği içeren şehir efsanesi duyumlarla yola çıkanlar kaybediyor.
5510 sayılı Kanuna göre bir hizmet akdine tabi olarak bağımlı çalışan 4/a ve 4/b kapsamındaki sigortalıların yaşlılık aylığına hak kazanabilmesi için belirli şartların yerine gelmesi gerekir. Kanuna göre bu şartlar;
- Belirli bir yaşa gelme
- Belirli bir süre sigortalı
olma
- Belirli bir süre prim ödeme
- Sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılma
- SGK’ ya yazılı talepte bulunma.
Emeklilikte sigortalıların prim gün sayısı, sigortalılık süresi ve yaş şartını tamamlamaları gerekiyor. Yani, her üç şartın aynı anda sağlanması halinde emekli olunabiliyor. 4/a ve 4/b kapsamından emeklilik şartları ve ödenmesi gereken en az prim ödeme gün sayısı işe giriş tarihine göre değişkenlik göstermektedir.
İlk defa 9 Eylül 1976 tarihinden önce sigortalı olan erkeklerle 9 Eylül 1981 tarihinden önce sigortalı olan kadınlar; erkekse en az 25 yıl sigortalı olma, kadınsa en az 20 yıl sigortalı olma ve 5000 gün prim ödeme koşuluyla yaşı beklemeden emekli olabilir. Yine bu tarihlerden önce sigortalı olanlar en az 15 yıl sigorta ve en az 3600 gün prim ödeme şartıyla da erkekse 55 kadınsa 50 yaşında emekli olabilir.
Erkekler için 9 Eylül 1976 ila 8 Eylül 1999, kadınlar için ise 9 Eylül 1976 ila 8 Eylül 1999 aralığında ilk defa sigortalı olanlar sigortalılık süresi, kademeli bir prim ödeme gün sayısı ve yaş şartını sağlayarak emekli olabilirler. İlk defa 9 Eylül 1999 ila 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olan kadınlar 7000 gün prim ödemek ya da 25 yıl sigortalılık süresi yanında 4500 gün prim ödemek koşuluyla 58 yaşında emekli olurlar. İlk defa 9 Eylül 1999 ila 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olan erkekler 7000 gün prim ödemek ya da 25 yıl sigortalılık süresi yanında 4500 gün prim ödemek koşuluyla 60 yaşında emekli olurlar. İlk defa 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar en az 7200 gün prim ödemek koşulunu 31 Aralık 2035 tarihinde sağlarsa yaştan etkilenmeden diğer bir ifade ile kadınsa 58 erkekse 60 yaşında emekli olabilir.
Sigortalıların birden fazla sosyal güvenlik kurumuna tabi çalışması varsa bu süreler birbirleri ile çakışmamak koşuluyla birleştirilir. Son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan statüye göre, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu şartlardan aylık bağlanır. Son yedi yıl hesabında sigortalının emeklilik başvurusundan geriye doğru yedi yıla değil fiilen primi ödenen son yedi yıla bakılır. 4/a kapsamındaki sigortalıların yaşlılık aylığı başvuruları sigortalının en son çalıştığı işyerinin bağlı olduğu sosyal güvenlik merkezine yapılır. İşyerinin bağlı olduğu sosyal güvenlik merkezinde emeklilik (tahsis servisi) yoksa başvuru Kurumca belirlenen sosyal güvenlik merkezine yapılır.
Sigortalıların emekli maaşını etkileyen ödenen prim miktarı, ortalama kazanç, sigortalının prim gün sayısı, sigortalının yaşı, aylık bağlama oranı gibi önemli kriterler bulunmaktadır. Ortalama kazancın ne kadarının emekli aylığı olarak bağlanacağı, aylık bağlama oranı ile belirlenir. Özellikle 1990-1999 döneminde, 2000-2008 döneminde ve 2008’den sonra ödenen primler aylık bağlanmasında dikkate alınır.
Çalışma hayatının başında iyi bir emeklilik planlaması yapmak lazım. Emeklilik planlaması yapmak isteyen, ne zaman emekli olacağını, iyi bir emekli maaşı almak için ne yapması gerektiği konusunda tüm bilgiler sgkizmirdanışmanlıkta.
25.03.2020 17:13 | Son Güncelleme: 25.03.2020 17:15 TAKİP ET
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bünyesinde sigortalandırılan kişilerin emekliliğe hak kazanması için ilk defa sigortalı oldukları tarihleri dikkate alınır. . Bu bağlamda 9 Eylül 1999 tarihinden sonra 30 Nisan 2008 tarihinden önce ilk defa sigortalandırılanlar için bambaşka bir emeklilik prosedürü geçerli olur: 25 yıllık sigortalılık süresi ve 4500 prim günü şartı aranır. Aynı şekilde 2008 yılından sonra sigortalandırılan için 5400 prim günü ödemesi istenir. İş Kanunu kapsamında 9 Eylül 1999 ve öncesindeki tarihlerde ilk defa sigortalandırılan kişiler 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 prim gününü doldurulması durumunda erken emekliliğe hak kazanırlar.
Yaş haddinden emeklilik olarak isimlendirilen bu emeklilik halinde sigorta girişinin 1999 ve önceki yıllara ait olması gerekir. 23 Mayıs 2002 tarihine kadar 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 prim gününü tamamlayan kadınlar 50 yaşında; erkekler ise 55 yaşında emekliliğe hak kazanırlar. Peki, 3600 günden erken emeklilik için geçerli olan şartlar nelerdir? Kimler 3600 günden erken emeklilik hakkından yararlanabilirler? İşte, 3600 günden erken emeklilik için merak edilen bütün ayrıntılar…
Erken Emeklilik İçin Aranılan Şartlar Nelerdir?
- 3600 prim gününden erken emekli olmak için kişilerin sigorta başlangıçlarının 9 Eylül 1999 ve öncesindeki tarihlere ait olması şarttır. Belirlenen tarihten sonra sigorta girişi olanların diğer kriterlere bakılmadan erken emeklilik için başvuruda bulunması söz konusu olmaz. Erken emeklilik için baz alınan sigorta başlangıcında staj girişi kabul edilmez.
- Erken emeklilik için aranılan diğer şartlar ise 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim günün ödenmiş olmasıdır. 9 Eylül 1999- 30Nisan 2008 tarihleri arasında bu iki şartı tamamlayan kişiler erken emekli olabilirler.
- Sigortalılık süresi ve prim ödemesi şartlarına ek olarak bir de kişinin yaşına bakılır.
- Kişinin kendisi ya da işvereni tarafından sigortalılık halinin SGK’ya bildirilmiş olması gerekir. (Hizmet akdi 9 Eylül 1999 tarihi ve öncesinde imzalanmalıdır.)
- Kişinin adına SGK’ya herhangi bir prim borcunun olmaması da aranılan şartlar arasındadır.
Kadınlar Kaç Yaşında Erken Emekli Olabilir?
İlk sigorta tarihi 9 Eylül 1999 ve öncesindeki döneme ait olan kadınların 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim günü ödemesini tamamladıkları tarihleri ile yaşları emeklilik zamanı etkiler:
- 24 Mayıs 2002- 23 Mayıs 2005= 52 yaşında
- 24 Mayıs 2005- 23 Mayıs 2008= 54 yaşında
- 24 Mayıs 2008- 23 Mayıs 2011= 56 yaşında
- 24 Nisan 2011 tarihinden sonra 58 yaşında
Erkekler Kaç Yaşında Erken Emekli Olabilir?
İlk sigorta tarihi 9 Eylül 1999 ve öncesindeki döneme ait olan erkeklerin 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim günü ödemesini tamamladıkları tarihleri ile yaşları emeklilik zamanı etkiler:
- 24 Mayıs 2002- 23 Mayıs 2005= 56 yaşında
- 24 Mayıs 2005- 23 Mayıs 2008= 57 yaşında
- 24 Mayıs 2008- 23 Mayıs 2011= 58 yaşında
- 24 Mayıs 2011- 23 Mayıs 2014= 59 yaşında
- 24 Mayıs 2014 tarihinden sonra= 60 yaşında