Akciğer kanseri 4 evre beyin metastazı belirtileri

Kanser hücreleri diğer bölgelerden beyne sıçrarsa beyin metastazından söz edilir. Yani birincil beyin tümörleri beyin dokusundan kaynaklanırken, beyin metastazı göğüs, akciğer gibi vücudun diğer bölgelerinde oluşan tümör hücrelerinden kaynaklanır. Beyin metastazında kalıcı baş ağrısı birçok kişi için ana semptomdur. Bununla birlikte etkilenen beyin bölgesine bağlı olarak felç, görme bozuklukları, mide bulantısı veya nöbetler gibi başka şikayetler de görülebilir. Hangi tedavinin uygun olduğunu genel olarak söylemek zordur. Tümörün türü, hastalığın evresi ve genel sağlık durumu tedaviyi belirler. 

Belirtileri 

Beyin tüm duyuların, pek çok vücut fonksiyonunun kontrol edildiği merkezdir. Bu nedenle beyin tümörü etkilenen beyin bölgesine göre oldukça farklı semptomlara yol açabilir.  

Olası semptomlar: 

• Kronik geçmeyen baş ağrısı 

• Felç 

• Konuşma bozuklukları 

• Kişilik değişiklikleri 

• Görme, koku, işitme veya dokunmadaki değişiklikler 

• Epilepsi benzeri nöbetler 

• Bilinç bulanıklığı ya da kaybı 

• Bulantı ve kusma 

• Bazı hastalarda metastaz kan damarına baskı yapabilir veya beyinde kanamaya neden olabilir. Böyle durumlarda beyin kanaması semptomları görülür. 

Beyin metastazı nasıl teşhis edilir? 

Teşhis için fiziksel muayeneden sonra görüntüleme yöntemlerinden yararlanılır. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), bilgisayarlı tomografi (BT) ve PET olası seçeneklerdir. Beyindeki değişiklikleri hızlı bir şekilde değerlendirmenin çoğu zaman en iyi yolu MRI’dır.   

Bazı durumlarda kesin tanı için biyopsi ile doku örneği alınabilir. Ayrıca vücutta başka metastaz olup olmadığı kontrol edilmelidir. Tümör bir bütün olarak değerlendirilmeli ve tedavisi ona göre planlanmalıdır. 

Beyin metastazı nasıl tedavi edilir? 

Beyin metastazı olan hastalar için maalesef tedavinin ne kadar başarılı olabileceğini söylemek oldukça güçtür. Hastalığın bireysel evresi ve kanserin türü önemlidir. Tedavide hastada ağrılı şikayetlerin giderilmesi ön plandadır. 

Baş ağrısı, düşünme yeteneği ile ilgili sorunlar ve beyin metastazlarının diğer semptomları tümör dokusunun kendisinden kaynaklanmayabilir. Beyin metastazları sonucu oluşan ödem tarafından da şikayetler tetiklenebilir. Ödem tedavi edildiğinde hastaların çoğu hızla semptomlarda rahatlama yaşar. 

Kemoterapi: Kemoterapi bazı kişilerde tümör büyümesini durdurabilir veya geciktirebilir. Bununla birlikte, tüm kanser türleri kemoterapiye eşit derecede iyi yanıt vermez. 

Anti-hormon tedavisi: Başta prostat kanseri ve meme kanseri olmak üzere bazı tümör türleri hormonların etkisi ile büyür. Bu nedenle hormon yoksunluğu tedavisi veya anti-hormon tedavisi bu kanser türleri için en önemli tedavi yöntemlerinden biridir. 

Hedefe Yönelik İlaçlar ve immünoterapi: Bu modern ilaçlar kanser tıbbında artan bir rol oynamaktadır. Tümör hücrelerine, deyim yerindeyse, sağlıklı hücrelerden farklı oldukları zayıf noktalarından saldırırlar. Bu ilaçlar spesifik olarak beyin metastazlarına karşı değil, genel olarak kanser büyümesine karşı kullanılır. Ancak, tüm tümör türleri için etkili değildir. Ön koşul tümörün veya daha doğrusu beyin metastazının dokusunun ilgili ilaçlara iyi yanıt vermesidir. 

Metastazın cerrahi olarak çıkartılması 

İlerlemiş semptomları olan uygun hastalarda metastazların cerrahi olarak çıkartılması uzun sayılabilecek hastalıksız bir süre oluşturabilir. Ama ameliyatın mümkün olabilmesi için önemli ön koşullar vardır.  Örneğin az sayıda ancak oldukça büyük beyin metastazı ameliyatla çıkartılabilir. Tedavide genellikle metastaza neden olan ana kanserli dokunun tedavi edilmesi önceliklidir. Kanserin kendisi kontrol altında ise metastaz cerrahi olarak çıkartılabilir. Beyindeki önemli merkezlere yakın kanserli hücrelerin alınması mümkün olmayabilir. Radyasyon tedavisi tek başına ya da tamamlayıcı bir tedavi olarak uygulanabilir.   

Bilgi ve randevu için iletişim sayfamızı kullanabilirsiniz. 

Beyin Metastaz�

Beyin metastaz�, beynin d���ndaki doku ve organlarda geli�en bir kanserin beyin dokusuna yay�lmas� ve orada da t�m�r olu�turmas� demektir. Bu tip t�m�rlere sekonder t�m�r de denir. Beyinde en s�k rastlanan t�m�rler bu tip t�m�rlerdir. Kanser hastalar�ndaki �l�mlerin en ba�ta gelen nedenlerindendir.

Beyin metastaz� nas�l olur?

Kanser h�creleri genellikle beyine kan yoluyla gelir. Beyne ula�t�ktan sonra bu h�creler bir ya da birden fazla t�m�re neden olabilirler. V�c�dun herhengi bir yerindeki t�m�rden kopan h�creler kan veya lenf sistemine girerler. Buradan gittikleri ilk yer akci�erlerdir, daha sonra di�er organlara da gidebilirler. Ba����klama sistemi bu hareketli kanser h�crelerini yok etmeye �al���r ancak kanser h�crelerinin say�s� �ok fazlaysa ba����kl�k sistemi bunlar�n hepsini birden yok edemez.

Akci�erlerin kan ak�m� direkt olarak beyine gitti�i i�in akci�er kanseri �ok h�zl� bir �ekilde beyne metastaz yapabilir. Bazen bu metastaz o kadar h�zl� ger�ekle�ir ki, akci�er kanseri tan�s�ndan �nce beyin metastaz� tan�s� konabilir.

Baz� primer organ kanserlerinin belli ba�l� bir tak�m organlara metastaz yapma e�ilimleri vard�r. �rne�in kal�n barsak kanseri karaci�er ve akci�ere metastaz yapma e�ilimindedir. Meme kanseri kemik, akci�erler ve beyine metastaz yapar. Bu e�ilimlerin bir tak�m hormonlar ya da proteinler nedeniyle oldu�u d���n�lmektedir.

Beyin metastaz� en �ok kimlerde/hangi kanserlerde olur?

V�cuttaki her t�r kanser beyine metastaz yapabilse de en s�k olarak akci�er, meme, b�brek ve kal�n barsak kanserleriyle melanoma beyne metastaz yapar. Meme ve b�brek kanserleri genellikle beyinde tek t�m�re neden olur. Akci�er ve kolon kanseri ile melanoma ise �ok say�da t�m�re neden olurlar. B�t�n beyin metastazlar�n�n yakla��k olarak %60�� akci�er kanserinden k�ken al�r. B�t�n meme kanserlerinin de yakla��k olarak %20-30�u beyne metastaz yapar. Metastatik beyin t�m�rlerinin yakla��k olarak %15�inde primer t�m�r�n yeri saptanamaz. Bu durumda muhtemelen ilk (primer) kanser olu�tuktan ve kana metastaz h�creleri verdikten sonra v�cudun ba����kl�k mekanizmas� taraf�ndan yok edilmi�tir. Ancak metastaz h�creleri beyine ula��p �o�almaya devam edebilirler.

En s�k beyin metastaz� yapan kanserlerin �zellikleri nelerdir?

Akci�er kanserleri:

1. en s�k beyin metastaz� yapan kanserlerdir
2. akci�er kanserlerinin yakla��k %35�i beyine metastaz yapar
3. beyin metastaz�, primer akci�er kanserinden �nce ya da ayn� zamanda ortaya ��kabilir
4. beyinde birden �ok metastaza s�k rastlan�r

Meme kanserleri:

1. ikinci en s�k beyin metastaz� yapan kanserlerdir
2. meme kanserlerinin yakla��k %10-30�u beyine metastaz yapar
3. metastazlar meme kanserin tan�s� konduktan birka� y�l sonra ortaya ��kar
4. beyin metastaz� genellikle daha gen� ve menapoz �ncesi kad�nlarda ortaya ��kar
5. tekli veya �oklu metastatik t�m�rler e�it s�kl�kta g�r�l�rler

Melanomalar

1. ���nc� en s�k beyin metastaz� yapan kanserlerdir
2. melanomalar�n yakla��k olarak %30-40�� beyin veya meninkslere metastaz yapar
3. metastazlar primer t�m�r tan�s� konduktan birka� y�l sonra ortaya ��kar
4. birden �ok beyin metastaz�na s�k rastlan�r
5. metastatik t�m�rler kan damarlar�nca zengin oldu�u i�in kanama e�ilimindedirler

B�brek kanserleri

1. d�rd�nc� en s�k beyin metastaz� yapan kanserlerdir
2. b�brek kanserlerinin yakla��k %5-10�u beyin metastaz� yapar
3. metastazlar primer t�m�r tan�s� konduktan birka� y�l sonra ortaya ��kar
4. metastazlar genellikle tek t�m�rd�r
5. metastatik t�m�rde genellikle kan damarlar� da bulunur

Kal�n barsak kanserleri

1. be�inci en s�k beyin metastaz� yapan kanserlerdir
2. kal�n barsak kanserlerinin yakla��k %5�i beyine metastaz yapar
3. metastazlar primer t�m�r tan�s� konduktan birka� y�l sonra ortaya ��kar
4. metastazlar genellikle tek t�m�rd�r

Beyin metastaz� ne s�kl�kla ve kimlerde g�r�l�r?

Kanser g�r�lme s�kl��� ya�la birlikte artar. Kanserlerin tedavisinde daha ba�ar�l� sonu�lar al�nd�k�a ve insanlar da daha uzun ya�amaya ba�lad�k�a metastatik kanserler de daha �ok g�r�lmeye ba�lam��t�r. Metastatik kanserler en s�k 65 ya��n �st�ndeki ki�ilerde g�r�l�r. Genellikle erkeklerde kad�nlara g�re daha fazla g�r�l�r.

Beyin metastazlar�nda en s�k g�r�len belirti/bulgular nelerdir?

Beyin t�m�r�n�n belirti ve bulgular� t�m�r�n beyin i�indeki yerine ba�l� olarak ortaya ��kar.

En s�k g�r�len belirti ve bulgular ba� a�r�s�, kuvvetsizlik, dengesizlik ve n�betlerdir.

Bedendeki as�l kanserde ortaya ��kanlar�n yan� s�ra beyin metastazlar�nda a�a��daki belirti ve bulgular da g�r�lebilir.

• Artm�� kafa i�i bas�nc�. Hastalar�n �o�unda ortaya ��kan bulgular kafa i�inde b�y�yen kitlenin kafa i�indeki bas�nc� art�rmas�na ba�l� olarak ortaya ��kar. Artm�� kafa i�i bas�nc�n�n g�stergeleri ba� a�r�s�, kusma ve bilin� bozukluklar�d�r.
• Ba� a�r�s�. Beyin t�m�r� olan hastalar�n yakla��k yar�s�nda ortaya ��kan ilk belirti ba� a�r�s�d�r. Hastalar�n b�y�k bir k�sm�nda ba� a�r�s� olur.
• Kusma. Kusma genellikle ba� a�r�s�na e�lik eder. Eri�kinlerden �ok �ocuklarda g�r�l�r. �ocuklardaki bu kusma o kadar �iddetlidir ki buna �f��k�r�r� tarzda kusma ad� verilir.
• Bilin� bozukluklar�. Beyin t�m�r� olan hastalar, hastal�klar�n�n bir d�neminde bilin� bozukluklar� ya�arlar. Bu durum hafif bir ki�ilik bozuklu�undan geriye d�n���ms�z koma durumlar�na kadar gidebilir.
• Havale. Beyin t�m�r� hastalar�n�n yakla��k %35�inde epilepsi benzeri havaleler g�r�l�r. Bu durumda b�t�n v�cutta kas�lmalar ve bilin� kayb� olur. Bu durum 45 ya��ndan b�y�k beyin t�m�r� hastalar�nda daha s�k ortaya ��kar.
• Fokal n�rolojik bulgular. Ba� a�r�s�, bilin� bozukluklar� ve havaleler beynin bir�ok yerindeki t�m�rlerde ortaya ��kabilse de baz� bulgular, t�m�r�n beyinde tuttu�u yere g�re �zellik g�sterir. Buna g�re t�m�r�n bulundu�u yere ait olarak bedenin kar�� taraf�nda kar�ncalanma, duyu kayb� veya kuvvet azalmas� �eklinde bulgular ortaya ��kabilir.

Beyin metastazlar�n�n tan�s� nas�l konur?

Kapsaml� bir n�rolojik incelemenin ard�ndan yap�lacak olan CT veya MRI ile beyinde yer kaplayan kitleler tan�mlanabilir. CT ve MRI s�ras�nda t�m�r�n daha iyi g�r�nt�lenebilmesi i�in damardan bir ila� verilmesi gerekebilir. Yap�lacak bu tetkiklerle t�m�r�n yeri, b�y�kl���, say�s� ve muhtemel tipi hakk�nda bilgi edinilebilir. Ancak kesin tan� sadece al�nan bir par�an�n mikroskop alt�nda incelenmesiyle konabilir. T�m�r par�as� cerrahi s�ras�nda veya biyopsi s�ras�nda al�nabilir. Biyopsi, tan� koyabilmek i�in t�m�rden bir par�a al�nmas� i�lemine verilen add�r. Daha sonra al�nan bu par�a mikroskop alt�nda bir patolog taraf�ndan incelenir. �lk kanser bulunmadan beyin metastaz� tan�s� konmu�sa, as�l kanserin yerini bulmak i�in gerekli testler yap�l�r.

Beyin metastazlar�nda tedavi nas�l yap�l�r?

Yap�lacak olan tedavi t�m�r�n tipi ve b�y�kl���ne, ka� tane metastatik t�m�r bulundu�una, as�l t�m�r�n nerede oldu�una, ki�inin as�l t�m�r�n tedavisine nas�l yan�t verdi�ine ve ki�inin genel sa�l�k durumuna g�re de�i�ir. Tedavide ama�lanan belirti ve bulgular�n giderilmesi, kafa i�i bas�nc�n�n giderilmesi, n�betlerin �nlenmesi, g�nl�k hayat�n daha rahat bir �ekilde s�rd�r�lmesi ve ya�am kalitesinin art�r�lmas�d�r.

• Destekleyici tedavi. Ba� a�r�s� ya da genel olarak a�r�lar�n giderilmesi, havalelerin �nlenmesi ve t�m�re ba�l� olarak geli�mi� olabilecek doku �i�mesinin (�demin) giderilmesi i�in bir tak�m ila�lar kullan�labilir. Bu ila�lar a�r� kesiciler, fenitoin ve steroidlerdir.
• Kemoterapi. Metastatik beyin t�m�rlerinin tedavisinde kemoterapi pek kullan�lmaz. Ancak son y�llarda yap�lan baz� ara�t�rmalar baz� t�m�rlerin kemoterapiye hassas oldu�unu g�stermi�tir. Bu t�m�rlerin aras�nda k���k h�creli akci�er kanseri, meme kanseri, germinal h�creli t�m�rler ve lenfoma say�labilir. Beyin ve omurili�in zarlar�na metastaz yapan bir tak�m t�m�rlerde de kemoterapi denenebilir. Kemoterapi ile ilgili karar verilirken t�m�rlerin b�y�kl��� ve say�s�, tipi, primer kanserin ne durumda oldu�u, o �lkede hangi ila�lar�n var oldu�u ve daha �nce yap�lan kemoterapiye al�nan yan�tlar �nemlidir. Baz� durumlarda ilk t�m�r i�in kullan�lan ila�lar beyin metastazlar�nda i�e yaramaz. Bunun nedeni bilinmemektedir. Bu durumda primer kanserde kullan�lan kemoterapi ila�lar�ndan farkl� ila�lar kullan�labilir.
• Cerrahi tedavi baz� beyin metastazlar�nda tercih edilen tedavi y�ntemidir. Cerrahi s�ras�nda hem t�m�rden kesin tan� i�in par�a al�n�r, hem de t�m�r ��kart�l�r. Di�er tedavi y�ntemlerine g�re hem ya�am kalitesini art�raca�� hem de ya�am� uzataca�� d���n�l�rse cerrahi tedavi yap�l�r.
• Radyasyon tedavisi. Bu tedavi tek veya birden �ok metastatik t�m�r�n tedavisinde kullan�l�r. Ayr�ca yeni tan� alm�� k���k h�creli akci�er kanserlerinde ve akut lenfoblastik l�semide beyin metastazlar� geli�meden �nce metastazlar� engellemek amac�yla kullan�l�r. Bir di�er kullan�m �ekli de beyin t�m�r�n�n olu�turdu�u belirti ve bulgular�n giderilmesi i�indir. yakla��m�nda t�m�r �zerine radyasyon verilerek t�m�r h�creleri yok edilmeye �al���l�r.

Radyoterapi b�t�n beyne b�l�nm�� dozlarda verilebilir. Bir di�er se�enek gamma knife ya da do�rusal h�zland�r�c� kullan�larak t�m�r �zerine tek seferde y�ksek dozda bir radyasyon ���n� g�nderilebilir. Bu tekni�in avantaj� ameliyat olamayan t�m�rlerde de kullan�labilmesidir. Beyin a��lmad��� i�in de ameliyata g�re daha az riski vard�r. Ayr�ca hastanede yat�� s�resi de daha k�sad�r.

Beyin metastazlar�n�n tedaviden sonra tekrarlamas� m�mk�n m�d�r?

Beyin t�m�r�n�n tedavisi tamamland�ktan sonra bir y�l boyunca her �� ayda bir MRI veya CT yap�larak hasta izlenir. Bu izleme t�m�r�n tekrarlay�p tekrarlamad���n� belirlemek i�in yap�l�r. V�cudun herhangi bir yerindeki di�er t�m�rler gibi metastatik beyin t�m�rleri de tekrarlayabilir. Tekrarlayan beyin t�m�rlerinin tedavisi, primer t�m�r�n de�erlendirilmesiyle ba�lar. E�er primer t�m�r kontrol alt�ndaysa metastatik t�m�r�n tedavisi i�in tekrar cerrahi, radyocerrahi, radyasyon tedavisi ya da baz� durumlarda tam beyin ���nlamas� yap�labilir. Kemoterapi veya imm�noterapi de se�enekler aras�da yer al�r.

Akciğer kanseri beyin ve kemik metastazı ne kadar yaşar?

Beyin metastazı nasıl anlaşılır?

Akciğer kanseri beyne metastaz yaparsa ne olur?

Beyin Metastazında neler olur?